miękka wymowa
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • Nawarra – nawarski, nawarryjski czy nawaryjski?
    31.12.2015
    31.12.2015
    Jaka jest poprawna forma przymiotnika pochodzącego od nazwy hiszpańskiego regionu Nawarra: nawarski czy nawarryjski? Pierwsza brzmi niebywale po polsku, ale jest zalecana przez słownik PWN. Tyle że ludzie nie kojarzą jej z Nawarrą. Czy druga forma (nawarryjski) jest poprawna i dopuszczalna (tak jak np. kalifornijski)?
  • Niedajże
    10.07.2019
    10.07.2019
    Wśród moich znajomych często używane jest słowo niedajże w znaczeniu ‘nie dość, że’. W sieci nie znajduję żadnej wzmianki o takim słowie. Ciekawi mnie zatem, czy słowo niedajże jest lub było używane w jakiejkolwiek części Polski, czy może nigdy nie istniało? Skąd mogła wziąć się taka forma?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Orłowski i Surtowa w grze fantasy

    20.11.2023
    20.11.2023

    Czy nazwiska Orlovsky i Surtova (rody szlacheckie w grze fantasy rpg) należy spolszczać na Orłowski i Surtowa, czy lepiej zostawić w wersji oryginalnej?

  • Pczińa
    16.12.2017
    16.12.2017
    Jak należy odmieniać nazwę macedońskiej rzeki Pczińa? Jest to polska transkrypcja z alfabetu macedońskiego. Czy w przypadkach zależnych powinno się zmienić ń na ni (np. Pczińi czy Pczini)?
  • phnompenka
    29.09.2006
    29.09.2006
    Jak prawidłowo nazwiemy mieszkankę miasta Phnom Penh [wymowa: pnom peń]? Niektóre słowniki podają, że phnompeńka [pnompeńka], ale nowsze notują wyraz phnompenka [pnompenka]. Nie znalazłem słownika, który podawałby oba te warianty.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
  • reżim

    3.02.2023
    3.02.2023

    Dzień dobry, napotkałem słowo reżim, zacząłem szukać różnych definicji i wersji pochodzenia tego słowa, główna i chyba prawdziwa podaje, że pochodzi ono od włoskiego słowa régime. Mnie interesuje, dlaczego w języku polskim występuje forma tego słowa z „żi”, która brzmi jako niepoprawna gramatycznie i trudna do wymówienia. Wiem, że jest reżym, ale nie udało mi się go usłyszeć.

  • Robert Kranjec
    10.09.2003
    10.09.2003
    Robert Kranjec – słoweński skoczek narciarski. Jak powinno się pisać to nazwisko w przypadkach zależnych?
  • sabra i jeke
    4.03.2012
    4.03.2012
    Czy uzasadnione jest pisanie z wielkiej litery takich określeń jak np. jeke – tak nazywano Żydów, imigrantów z Niemiec w Mandacie Palestyny, lub sabra – jak określają siebie sami rdzenni Izraelczycy (sabra to opuncja, czyli kolczasty owoc o twardej skórze, ale miękkim i delikatnym wnętrzu)?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie
    Barbara Gadomska
  • Siwa czy Śiwa? Gudżarati czy gudźarati?

    3.02.2003
    3.02.2003

    Jak po polsku należy pisać imię jednego z najważniejszych bogów hinduskiego panteonu – Siwa czy Śiwa? Encyklopedia PWN podaje 2 wersje, skłaniając się ku postaci Śiwa, natomiast słownik ortograficzny PWN notuje tylko formę Siwa. Podobne rozbieżności są w przypadku innych wyrazów pochodzących z sanskrytu:

    - język gudżarati (słownik), gudźarati (encyklopedia)

    - ind. opowieści o poprzednich wcieleniach Buddy to wg słownika dżataki, a wg encyklopedii – dźataki

    - słownik notuje wyraz jadżnia, w encyklopedii jednak ma on formę jadźna.

    Jeżeli Encyklopedia PWN akceptuje dość „niepolskie” zbitki dźa, ńa, śi, ća itp, to czemu nie akceptuje ich słownik ortograficzny, zamieniając je na dża, nia, si?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego